Ο Βουλευτής Πέλλας της Νέας Δημοκρατίας Λάκης Βασιλειάδης ήταν εισηγητής της πλειοψηφίας στη συζήτηση στη Βουλή για το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης & Επενδύσεων για την Ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας Omnibus (EE 2019/2161).
Ο Λάκης Βασιλειάδης εξήγησε πως η Οδηγία Omnibus αποτελεί μέρος της αναθεώρησης της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους καταναλωτές της γνωστής πρωτοβουλίας «Νέα συμφωνία για τους καταναλωτές». Στόχος της Οδηγίας είναι η ενδυνάμωση της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας αναφορικά με την προστασία των καταναλωτών υπό το πρίσμα του αυξανόμενου κινδύνου παραβιάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, λόγω νέων τεχνολογικών εξελίξεων. Επεκτείνει τα δικαιώματα των καταναλωτών που αφορούν φυσικά αγαθά και υπηρεσίες σε νέα πεδία όπως οι ψηφιακές υπηρεσίες, τα ηλεκτρονικά αγαθά και το ψηφιακό περιεχόμενο.
Ο Λάκης Βασιλειάδης υποστήριξε πως η ενσωμάτωση της Οδηγίας Omnibus θα έχει άμεσα και απτά αποτελέσματα για τους καταναλωτές σε 4 τομείς: α) στην προστασία των καταναλωτών από καταχρηστικούς όρους σε συμβάσεις με προμηθευτές, επιβάλλοντας σημαντικές ποινές με κριτήρια όπως η φύση της παραβίασης, το μέγεθος, η κατ’ εξακολούθηση πρακτική, το διασυνοριακό εύρος και άλλα, β) ρυθμίζει σε μεγάλο βαθμό την κατάταξη προσφορών και εκπτώσεων, ενώ υποχρεώνει τον προμηθευτή να παρέχει πλήρη ενημέρωση στον καταναλωτή ως προς τις συνθήκες που επέφεραν τη μείωση της τιμής του προϊόντος ή της υπηρεσίας, γ) προστατεύει τους καταναλωτές από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, διασφαλίζοντας τα ατομικά τους δικαιώματα σε ένδικα μέσα, θεσπίζοντας αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές κυρώσεις και δ) επεκτείνει τα δικαιώματα των καταναλωτών, όπως το δικαίωμα στην πληροφόρηση ή το δικαίωμα υπαναχώρησης και σε τομείς όπως οι διαδικτυακές αγορές προϊόντων και οι διαδικτυακές υπηρεσίες.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της εισήγησης:
«Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Θα ήθελα αρχικά να χαιρετήσω την πραγματικά ιστορική ομιλία του Πρωθυπουργού στην κοινή Σύνοδο της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Πρόκειται για μια στιγμή που αφορά κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνα, τον απανταχού ελληνισμό και ως τέτοια πρέπει να την αντιμετωπίσουμε και πάντως όχι ως αφορμή για πολιτική αντιπαράθεση.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω τη χαρά σήμερα να εισηγούμαι από την πλευρά της Συμπολίτευσης ένα σχέδιο νόμου, η ψήφιση και η εφαρμογή του οποίου θα έχει άμεσο και ουσιαστικό αντίκτυπο στην καθημερινότητα των πολιτών και ειδικότερα στις συναλλαγές μέσω διαδικτύου. Πρόκειται για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με τίτλο: «Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς την Οδηγία 2161/2019 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2019 για την τροποποίηση της Οδηγίας 93/13/ΕΟΚ του Συμβουλίου και των Οδηγιών 98/6/ΕΚ, 2005/29/ΕΚ και 2011/83/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά στην καλύτερη επιβολή και τον εκσυγχρονισμό των κανόνων της Ένωσης για την προστασία των καταναλωτών και άλλες διατάξεις».
Το μεγαλύτερο μέρος του νομοθετήματος αφορά την ενσωμάτωση στο εθνικό Δίκαιο της Οδηγίας 2161, πιο γνωστής και ως Οδηγία Omnibus. Η Οδηγία Omnibus αποτελεί μέρος της αναθεώρησης της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους καταναλωτές της γνωστής πρωτοβουλίας «Νέα συμφωνία για τους καταναλωτές», η οποία εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 11 Απριλίου του 2018.
Στόχος της Οδηγίας είναι η ενδυνάμωση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας αναφορικά με την προστασία των καταναλωτών υπό το πρίσμα του αυξανόμενου κινδύνου παραβιάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Επιπλέον, εκσυγχρονίζει κανόνες και τους προσαρμόζει στις νέες τεχνολογικές και άλλες εξελίξεις της αγοράς. Επεκτείνει τα δικαιώματα των καταναλωτών που αφορούν φυσικά αγαθά και υπηρεσίες σε νέα πεδία, όπως οι ψηφιακές υπηρεσίες, τα ηλεκτρονικά αγαθά και το ψηφιακό περιεχόμενο.
Αποσκοπεί ιδίως στην κάλυψη των κενών που διαπιστώθηκαν σύμφωνα με τον εκτενή έλεγχο καταλληλότητας του Δικαίου για τους καταναλωτές και την εμπορία που διενήργησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα έτη 2016 και 2017 στο πλαίσιο του προγράμματος REFIT για τη βελτίωση της καταλληλότητας και της αποδοτικότητας του κανονιστικού πλαισίου.
Η Οδηγία Omnibus τροποποιεί τέσσερις προηγούμενες Οδηγίες. Οι τρεις από αυτές έχουν ενσωματωθεί στο ν.2251/1994 και αφορούν τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων που συνάπτονται με καταναλωτές, τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές και τα δικαιώματα των καταναλωτών. Η τέταρτη Οδηγία αφορά στην αναγραφή των τιμών των προϊόντων που πωλούνται στους καταναλωτές και έχει ενσωματωθεί στο ν.4177/2013, καθώς και σε δύο υπουργικές αποφάσεις, η πρώτη του 2014 για τον Κώδικα Δεοντολογίας, για την προστασία του καταναλωτή κατά τις προσφορές, τις εκπτώσεις και τις προωθητικές ενέργειες και η δεύτερη του 2017 για την κωδικοποίηση κανόνων διακίνησης και εμπορίας προϊόντων και παροχής υπηρεσιών.
Η ενσωμάτωση της Οδηγίας Omnibus θα έχει άμεσα και απτά αποτελέσματα για τους πολίτες, εν προκειμένω τους καταναλωτές, σε τέσσερις τομείς: Πρώτον, στην προστασία των καταναλωτών από καταχρηστικούς όρους σε συμβάσεις με προμηθευτές επιβάλλοντας σημαντικές ποινές, με κριτήρια όπως η φύση της παραβίασης, το μέγεθος, η κατ’ εξακολούθηση πρακτική, το διασυνοριακό εύρος και άλλα.
Δεύτερον, ρυθμίζει σε μεγάλο βαθμό την κατάταξη προσφορών και εκπτώσεων, ενώ υποχρεώνει τον προμηθευτή να παρέχει πλήρη ενημέρωση στον καταναλωτή ως προς τις συνθήκες που επέφεραν τη μείωση της τιμής του προϊόντος ή της υπηρεσίας.
Τρίτον, προστατεύει τους καταναλωτές από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, διασφαλίζοντας τα ατομικά τους δικαιώματα σε ένδικα μέσα, θεσπίζοντας αποτελεσματικές αναλογικές και αποτρεπτικές κυρώσεις.
Τέταρτον, επεκτείνει τα δικαιώματα των καταναλωτών, όπως το δικαίωμα στην πληροφόρηση ή το δικαίωμα υπαναχώρησης και σε τομείς όπως οι διαδικτυακές αγορές προϊόντων και οι διαδικτυακές υπηρεσίες.
Κλείνοντας το κεφάλαιο που αφορά την Οδηγία Omnibus, θα ήθελα να επισημάνω πως στη σχετική ψηφοφορία στο Ευρωκοινοβούλιο το 2019 η υιοθέτηση της Οδηγίας υπερψηφίστηκε με πολύ μεγάλη πλειοψηφία από τις περισσότερες ευρω-ομάδες. Και αυτό, επειδή το τελικό κείμενο της Οδηγίας Omnibus είναι προϊόν διακομματικής συμφωνίας, της οποίας προηγήθηκε εκτεταμένη διαπραγμάτευση σε μια διαδικασία που κράτησε σχεδόν δύο χρόνια, από τον Απρίλιο του 2018 μέχρι το Νοέμβριο του 2019. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μάλιστα την είχε ως θέμα σε δεκαεπτά συνεδριάσεις του.
Συνεπώς, θα μπορούσαμε να τονίσουμε αφενός την ανάγκη της ενσωμάτωσης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και αφετέρου το γεγονός ότι η Οδηγία καθαυτή είναι αποτέλεσμα ευρείας διακομματικής συναίνεσης, για να ζητήσουμε από όλες τις πολιτικές πτέρυγες τη στήριξη στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Έρχομαι τώρα, κύριε Πρόεδρε, στις λοιπές διατάξεις. Αρχικά, έχουμε τη διάταξη που επιτρέπει στον Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων την έκδοση Κώδικα Δεοντολογίας για την προστασία της ψυχικής υγείας των ανηλίκων καταναλωτών ηλεκτρονικών παιχνιδιών και ψηφιακών εφαρμογών. Πρόκειται για μία διαρκώς αυξανόμενη αγορά, ενώ και η πρόσβαση των ανηλίκων γίνεται ολοένα και πιο εύκολη, όπως γνωρίζουμε πολύ καλά όλοι οι συνάδελφοι που είμαστε γονείς. Η δυνατότητα ρύθμισης και επιβολής κανόνων σε αυτήν είναι ιδιαιτέρως σημαντική.
Στη συνέχεια, ορίζεται με σαφήνεια ως αρμόδια αρχή το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων για την εγκατάσταση και λειτουργία μεταποιητικών δραστηριοτήτων εντός της Ιεράς Κοινότητας του Αγίου Όρους.
Τέλος, έχουμε δύο διατάξεις που αφορούν στη λειτουργία των λαϊκών αγορών και συγκεκριμένα στη διευκόλυνση της λειτουργίας των δευτεροβάθμιων συνδικαλιστικών οργάνων, των ομοσπονδιών δηλαδή των πωλητών λαϊκών αγορών και στην επίλυση των προβλημάτων που προέκυψαν αναφορικά με την αρμοδιότητα έκδοσης, χορήγησης, μεταβίβασης και ανανέωσης αδειών παραγωγών και επαγγελματιών πωλητών σε λαϊκές αγορές από τις περιφέρειες.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να αναφερθώ στις συνεδριάσεις της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου για την επεξεργασία του σχεδίου νόμου. Το επίπεδο της συζήτησης αυτών των συνεδριάσεων, το οποίο ελπίζω να μεταφερθεί και σήμερα στην Ολομέλεια, υπήρξε υποδειγματικό. Έγινε ουσιαστικός διάλογος σε καλό κλίμα, κάτι που χρειάζεται περισσότερο, θεωρώ, η πολιτική ζωή της χώρας μας, αλλά και αποζητά η ελληνική κοινωνία. Ως αποτέλεσμα, θεωρώ πως οι απόψεις που εκφράστηκαν συγκλίνουν ως προς τη χρησιμότητα του σχεδίου νόμου. Γι’ αυτό το λόγο, καμία Κοινοβουλευτική Ομάδα δεν καταψήφισε στην Επιτροπή το νομοσχέδιο, παρότι όλοι οι συνάδελφοι, πλην της Νέας Δημοκρατίας, επιφυλάχθηκαν για την Ολομέλεια.
Ενδιαφέρουσα υπήρξε και η συνεδρίαση με τη συμμετοχή των φορέων, οι εκπρόσωποι των οποίων αφενός έκριναν ότι επί της αρχής τουλάχιστον το σχέδιο νόμου είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, αφετέρου οι παρατηρήσεις που έκαναν ήταν ουσιαστικές. Ήδη, η ηγεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων έδωσε απαντήσεις σε μια σειρά παρατηρήσεων, ενώ επιφυλάχθηκε να αναλάβει και πρωτοβουλίες σε δεύτερο χρόνο για τα πιο σύνθετα θέματα.
Κλείνοντας, κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να επαναλάβω, για να το τονίσω, πως το μεγαλύτερο μέρος του σχεδίου νόμου αφορά την ενσωμάτωση μιας Οδηγίας, η οποία προέκυψε μετά από εκτενείς διαπραγματεύσεις και τελικώς υιοθετήθηκε με ευρεία συναίνεση.
Εμείς εδώ σήμερα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είμαστε ο τελευταίος κρίκος σε μια μακρά υπερεθνική, νομοπαρασκευαστική και νομοθετική αλυσίδα και το κείμενο που έχουμε μπροστά μας είναι αποτέλεσμα επιστημονικής εργασίας ως προς την επεξεργασία του και αμοιβαίων υποχωρήσεων ως προς την πολιτική ουσία του.
Κατά την άποψή μου και η δουλειά που έχει κάνει ο κ. Γεωργιάδης και οι υπηρεσίες του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων αντανακλούν πλήρως, πέρα από το γράμμα της Οδηγίας και το πνεύμα του «New Deal for Consumers Initiative», δηλαδή της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας «Νέα συμφωνία για τους καταναλωτές» στο πλαίσιο της οποίας, όπως είπαμε, υιοθετήθηκε η Οδηγία Omnibus.
Νομίζω πως η συναίνεση αυτή μπορεί να αντικατοπτριστεί και στο Εθνικό μας Κοινοβούλιο και γι’ αυτόν τον λόγο καλώ τους συναδέλφους, τον αγαπητό Εισηγητή της Μειοψηφίας και τους Ειδικούς Αγορητές των υπόλοιπων Κοινοβουλευτικών Ομάδων, να μετατρέψουν την επιφύλαξη τους σε θετική ψήφο.
Σας ευχαριστώ.»